کاخ زمستانی هخامنشیان در مسیر نابودی / کاخ تموکن در درودگاه نیازمند توجه مسئولان

روستای تاریخی درودگاه دارای جاذبه‌های گردشگری گوناگونی است که یکی از آنها شهر باستانی تموکن و کاخ هخامنشی بردک سیاه است؛ کاخی که هر ساله هزاران نفر از سراسر ایران زمین و گردشگرانی از کشورهای اروپایی و آسیایی از آن بازدید می‌کنند.

بردک سیاه نام کاخی از دوره هخامنشیان است که در استان بوشهر، 12 کیلومتری برازجان و حدود 60 کیلومتری خلیج فارس واقع شده‌است؛ کاخی متعلق به داریوش اول که در شهر باستان «تموکن» و محدوده‌ای که امروز دشستان نام دارد قرار دارد.

از کاخ بردک سیاه به عنوان کاخ زمستانی هخامنشیان یاد می‌شود؛ اما قرار گرفتن این کاخ که احتمالا وسعتی برابر با تخت‌جمشید داشته (و شاید بزرگتر) در نزدیکی خلیج فارس، می‌تواند بیانگر موقعیت استراتژیک آن باشد.

این منطقه گردشگری با مشکلات زیادی روبه‌رو است که همیشه مورد انتقاد گردشگران و بومیان روستای درودگاه بوده و تا کنون بهبود چشمگیری در وضعیت آن شاهد نبوده‌ایم.

ضعف امکانات و زیرساخت‌های رفاهی اطراف این بنای تاریخی کهن از مشکلات اساسی است که گردشگران و بازدیدکنندگان همواره آنرا مورد انتقاد قرار می‌دهند و بر ضرورت رفع آن تاکید دارند.

بومیان منطقه درودگاه نیز که علاقه زیادی به این آثار تاریخی دارند از وضعیت موجود انتقاد دارند و می‌گویند؛ چرا اثری با این قدمت و ظرافت باید اینگونه مورد بی‌مهری قرار بگیرد؟

شهر تاریخی تموکن فاقد راه دسترسی مناسب است

مسئول انجمن میراث فرهنگی درودگاه هم در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: بر اساس منابع موجود شهر باستانی تموکن از مناطق مهم تاریخی کشور است و امروز همه ما وظیفه داریم برای حفظ آن کوشش کنیم.

ابوذر محتشمی اظهار داشت: در مستندی که از رسانه ملی پخش شد از آریاییان به‌عنوان بومیان این منطقه تاریخی یاد کرد که این امر قدمت بالای فرهنگ و تمدن این خطه را به اثبات می‌رساند.

وی افزود: مشکلات فراوانی این منطقه باستانی و گردشگری را تحت‌الشعاع قرار داده که همیشه مورد انتقاد اهالی روستا و گردشگران منطقه طی سال‌های اخیر بوده که هنوز رفع نشده است.

محتشمی خاطرنشان کرد: نبود راه ارتباطی مناسب از روستای درودگاه تا شهر باستانی تموکن از مشکلاتی است که سبب شده گردشگران برای بازدید از این منطقه باستانی مجبور به عبور از جاده‌ها و راه‌های خاکی و نامناسب شوند.

مسئول انجمن میراث فرهنگی درودگاه بیان داشت: نبود حصار در محدوده خریداری شده توسط میراث فرهنگی از مسائل و مشکلاتی است که بارها توسط انجمن میراث فرهنگی درودگاه به آن تاکید شده است.

وی با انتقاد از ضعف امکانات رفاهی در محدوده این شهر باستانی یادآور شد: نبود امکانات رفاهی و جایگاه مناسب برای استفاده یگان حراست تموکن و امکانات رفاهی جهت استفاده گردشگران از مشکلات حائز اهمیتی است که در این منطقه وجود دارد.

محتشمی عنوان کرد: عدم استفاده از روش‌های نوین مرمت و نگهداری از دغدغه‌های اساسی مسئولان انجمن میراث فرهنگی درودگاه است و این مساله سبب فرسایش شدید ستون‌های این کاخ هخامنشی می‌شود.

وجود 172 اثر گردشگری ملی و بین‌المللی در دشتستان

فرماندار دشتستان نیز با اشاره به جایگاه تاریخی دشتستان اظهار داشت: از نظر تاریخی و فرهنگی نیز جایگاه دشتستان جایگاهی ویژه است و در واقع میراث با ارزش فرهنگی و باستانی دشتستان با توجه به قدمت تاریخی و کهن آن نیاز به توجه و توسعه ویژه دارد.

علیرضا خرمی با بیان اینکه دشتستان 172 اثر گردشگری ملی و بین‌المللی دارد خاطر نشان کرد: شهرستان دشتستان به لحاظ دارا بودن 172 اثر تاریخی و گردشگری در سطح ملی و بین‌المللی و وجود جاذبه‌های بکر طبیعی و گردشگری نیاز به توجه بیشتر از سوی مسئولان میراث فرهنگی و گردشگری استان دارد.

وی ابراز داشت: گردشگری در دنیای امروز دارای جایگاه خاصی است و باید بیش از پیش مورد توجه و عنایت قرار گیرد و باید از ظرفیت‌های گردشگری شهرستان به نحو مطلوب بهره ببریم.

فرماندار دشتستان گفت: آثار باستانی دوره‌های هخامنشیان و ساسانیان همچون کوشک اردشیر، گوردختر، بردک سیاه و کاخ هخامنش و دیگر جاذبه‌ها و چشم‌اندازهای بسیار زیبای طبیعی و نخلستان‌های سرسبز در این شهرستان در طول سال به‌ویژه ایام نوروز باعث جذب و حضور گردشگران خارجی و داخلی در این منطقه شده است.

خرمی یادآور شد: باید نگاه ویژه‌ای به مناطق تاریخی و گردشگری در سطح شهرستان داشته باشیم و انتظار داریم بیش از گذشته در زمینه توسعه اماکن گردشگری و تاریخی همت داشته باشیم.

صنعت گردشگری زمینه‌ساز توسعه اقتصادی دشتستان است

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان دشستان نیز اظهار داشت: قریب به 80 درصد از آثار و بناهای تاریخی استان بوشهر در شهرستان دشتستان قرار دارند که برای حفظ، نگهداری و مرمت این بناها به اعتبار نیاز داریم.

حسین حسین‌پور خاطرنشان کرد: از آثار تاریخی مهم شهرستان دشتستان می‌توان به کاخ زمستانی کورش در شهر برازجان، شهر تاریخی توز یا توج، کاخ بردک سیاه، تل مر، تل خندق، گور دختر (آرامگاه دختر کورش)، آتشکده و کاروانسرای مشیرالملک یاد کرد.

حسین‌پور تصریح کرد: آثار باستانی متعلق به دوران هخامنشیان که از قرن ششم تا چهارم قبل از میلاد مسیح بر ایران و بخش اعظمی از خاورمیانه حکمرانی داشته‌اند، در کاوش‌های باستان شناختی در دهه‌های اخیر در این شهر به دست آمده است.

وی یادآور شد: بنای گور دختر در روستای پشت پربخش ارم دشتستان از معماری دوران هخامنشی است که شبیه پاسارگاد فارس است.

رئیس اداره میراث فرهنگی دشتستان افزود: بر اساس گزارش‌های مورخین و جغرافی‌دانان مسلمان، شهر توز منسوب به اردشیر بابکان دراوایل قرن سوم میلادی در شهرستان دشتستان واقع شده بود که پارچه گلدوزی شده این شهر مشهور به پارچه توزی از جمله محصولات هنری و صنعتی این شهر به شمار می‌رفت که در خلال جنگ‌های صلیبی از جهان اسلام به اروپا انتقال یافته و مورد استقبال اروپاییان قرار گرفته است.

وی گفت: صنعت گردشگری عامل مهمی در مسیر توسعه اقتصادی این شهرستان است که پیامد آن افزایش درآمد جامعه و توزیع عادلانه درآمد در میان جامعه، ایجاد اشتغال، توسعه نواحی روستایی دارای جاذبه های گردشگری، توسعه ساختارهای زیربنایی و حمل و نقل مناطق و کمک به سرمایه‌گذاری در میراث فرهنگی و تاریخی در سطح شهرستان است.

حسین‌پور با اعلام این که دشتستان از شهرستان‌های مهم و تاثیرگذار در حوزه گردشگری و میراث فرهنگی استان است گفت: توجه به زیرساخت‌های گردشگری در این شهرستان ضروری است.

وی ایجاد یک موزه از آثار تاریخی و باستانی در این شهرستان را مهم ارزیابی کرد و گفت: با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، امسال این موزه در کاروانسرای مشیر دشتستان راه‌اندازی می‌شود.

=============

گزارش از: مسعود باقری