ماجرای طلاهای بردک سیاه به کجا رسید؟

در سال 1383 هنگامی که گروه باستان شناسی به سرپرستی دکتر احسان یغمایی در حال حفاری منطقه ی بردک سیاه واقع در روستای درودگاه دشتستان بودند بسیاری از اشیاء را در حین حفاری به دست آوردند که در تاریخ 30 ساله ی استان بوشهر بی سابقه بود. از جمله درفش ، نیزه، کتیبه ای به خط میخی بابلی و مقدار 4 قطعه طلای چین خورده ی 24 عیار که وزن آن 3 کیلو و 150 گرم می باشد.

پس از پایان حفاری با نظر مسؤولین میراث فرهنگی شهرستان و استان کلیه ی اشیاء مکشوفه در سطح شهرستان و بخشی از آن نیز که دارای ارزش بالایی به لحاظ فرهنگی تاریخی بودند به مرکز استان منتقل گردید تا مطالعات بیشتری بر روی آن انجام شود. حجم اکتشافات صورت گرفته در این منطقه به گونه ای بود که تا ماه ها اخبار میراث فرهنگی دشتستان بروی تلکس خبرگزاری ها و سایت های اینترنتی بود و حتی برخی از شبکه های رادیو تلویزیون خارج کشور نیز جهت گزارش تصویری و مصاحبه وارد این حیطه شدند از جمله تلویزیون bbc .

اما ماجرا پس از پایان حفاری سال 83 و 84 به گونه ای دیگر رقم خورد از یک سو برخی از جریانات از حفاری در منطقه ی دیگری از دشتستان ممانعت به عمل آوردند که تاکنون نیز متأسفانه موفق بوده اند. اما اشیاء مکشوفه همچنین در سطح شهرستان و استان باقی ماند تا اینکه با پیگیری های دکتر احسان یغمایی سازمان میراث فرهنگی کشور از میراث فرهنگی استان بوشهر خواهان فرستادن طلاها برای مطالعات بیشتر و شاید رمزگشایی برگی دیگر از تاریخ ایران باستان صورت پذیرد چرا که احتمال دارد این طلاهای چین خورده بخشی از کتیبه دوران هخامنشیان باشد، طلاها به نحوی چین خورده اند که به اعتقاد باستان شناسان کاملاً عمدی بوده و به همین دلیل نیز اهمیت رازگشایی آن بیشتر می شود.

دکتر احسان یغمایی در این باره گفت:

{xtypo_alert} چین خوردگی طلاها به علت شرایط جوی منطقه نیست بلکه شخصی 2500 سال پیش به عمد آن ها را چین داده و زیر پایه ستون پنهان کرده تا دست کسی به آنها نرسد اما گویا بعدها خود او نیز موفق به برداشتن طلاها نمی شود. {/xtypo_alert}

به اعتقاد دکتر یغمایی این چهار قطعه طلا می تواند کتیبه ای از دوره ی جد کوروش کبیر و یا یک تاج شاهی باشد. پس از انتقال طلاها به استان مکاتباتی از سوی سازمان مرکزی و موزه ی ملی ایران باستان در خصوص ارسال طلاها جهت آزمایش به موزه ی ملی به رسم امانت صورت پذیرفت اما سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر تاکنون به تهران پاسخ رد داده است.

مهناز گرجی سرپرست بخش مرمت موزه ی ملی در سال 85 گفته بود« گاهی اوقات به علت عوامل طبیعی اشیاء باستانی دچار تغییر و تحول فیزیکی می شوند که به روش های آزمایشگاهی قابل مرمت هستند اما طلاهای کاخ بردک سیاه از نمونه های نادر تغییرات فیزیکی است» بر اساس پی گیری های احسان یغمایی قرار بوده با همکاری موزه ی ملی ایران باستان و توسط یک فلز شناس متالوروژیست جهت بازکردن پیچش طلاها اقدام شود که با عدم پاسخ مثبت سازمان میراث فرهنگی استان بوشهر در این چند سال هنوز اقدامی صورت نپذیرفته است.

در پی بازدید هفته ی گذشته علیزاده معاون امور استان های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گزارشگری کشور از آثار شهرستان دشتستان در حین بازدید از کاخ بردک سیاه و توضیحات مهدی بسارده مسؤول میراث شهرستان دشتستان در خصوص حفاری های سال 83 و اشیاء به دست آمده به معاون امور استان های سازمان مرکزی دکتر احمد دشتی ریاست میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر در خصوص عدم ارسال طلاها به تهران گفت: ما علی رغم اینکه موزه ی ملی بیان می دارد و پاسخ آنها را نمی دهیم به صورت مکتوب به موزه ی ملی گفته ایم که با توجه به سوء سابقه ی تهران در باز پس

فرستادن اشیاء باستانی به استان بوشهر که موجب ضایع شدن حق مردم و از بین رفتن داشته های فرهنگی اشان در این زمینه می شود هرگز طلاها را به تهران نمی فرستیم و چنانچه مسؤولین محترم موزه ی ملی و کارشناسان مربوطه سازمان می توانند جهت رازگشایی اقدام کنند می توانند آنها به استان بوشهر آمده و در استان کار مطالعه و بررسی را انجام دهند و حتی تقبل کرده ایم تمامی هزینه ی سفر ، اقامت و کلیه ی وسایل آزمایشگاهی مورد استفاده آنها را خودمان فراهم کنیم اما ایشان اصرار بر ارسال طلاها به تهران و موزه ی ملی دارند.

شایان ذکر است در کاوش های باستان شناسی سال 56 نیز تعدادی از اشیاء در کاخ بردک سیاه دورودگاه دشتستان کشف شد که اکنون در موزه ی ملی نگهداری می شود و به همین امر موجب بدبینی مسؤولین میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر به درخواست تهران شده است اما محمدرضا کارگر مدیر وقت موزه ی ملی در این خصوص گفته بود: موزه ی ملی محل نگهداری اشیاء نخبه و اشیاء باستانی ایران است تا برای هر بازدید کننده یادآور تاریخ پرشکوه ایران باشد.این در حالی است که نمونه ای چون ورقه های طلاهای کشف شده در بوشهر، حتی اگر کتیبه باشد در موزه ی ملی موجود است و این موزه نیازی به طلاهای کاخ درودگاه برازجان ندارد»

علی رغم کشاکش های فراوان ظرف سالیان اخیر میان تهران و بوشهر هنوز علت پیچش طلاها و اینکه آیا کتیبه یا دستور شاهی و یا تاج پادشاه می باشد در هاله ای از ابهام قرار گرفته است و چنانچه یکی از این موارد صحت داشته باشد برگ زرینی بر تاریخ منطقه گشوده خواهد شد به گونه ای که می تواند بسیاری از معادلات و نظریات پیشین را مانند زمین لرزه ای شدید جابه جا کند. لکن اختلافات میان مرکز کشور و مرکز استان تاکنون مانع تحقق این مهم گردیده است دکتر احمد دشتی خود را حافظ منافع استان بوشهر در حیطه ی تحت مدیریت خود دانست و گفت: بدین جهت از ارسال طلاها به تهران جلوگیری کرده است.

{jcomments on}